ปวดไหล่เกิดจากสาเหตุอะไร มีวิธีแก้เบื้องต้นอย่างไรบ้าง ?

อาการปวดไหล่เป็นหนึ่งอาการที่พบได้บ่อยในทุกช่วงวัย โดยเฉพาะกลุ่มคนวัยทำงานและผู้สูงอายุ แต่หลายคนอาจเลือกที่จะมองข้าม เพราะคิดว่าเป็นแค่อาการปวดเมื่อยธรรมดา แต่แท้จริงแล้วอาการนี้อาจเกี่ยวข้องกับปัญหาของข้อไหล่ เส้นเอ็น หรือแม้กระทั่งเส้นประสาท โดยเฉพาะหากมีอาการเรื้อรังจนยกแขนไม่ขึ้น ยกของไม่ได้ เพราะรู้สึกปวดไหล่ขวาหรือไหล่ซ้าย ร้าวไปถึงต้นคอ แก้อย่างไรก็ไม่หาย ควรหาสาเหตุและวิธีแก้ไขให้แน่ชัด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนในระยะยาว

รู้จักโครงสร้างกระดูกและข้อไหล่

“ไหล่” เป็นหนึ่งในข้อต่อที่มีความซับซ้อนและเคลื่อนไหวได้หลายทิศทางมากที่สุดในร่างกายของมนุษย์ โดยโครงสร้างหลักประกอบด้วยกระดูก 3 ชิ้นหลัก ได้แก่ 

1. กระดูกต้นแขน (Humerus) 
2. กระดูกสะบัก (Scapula) 
3. กระดูกไหปลาร้า (Clavicle) 

แต่นอกจากในส่วนของกระดูกแล้ว ยังมีกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และถุงน้ำหล่อเลี้ยงช่วยให้ข้อไหล่เคลื่อนไหวได้อย่างราบรื่น หากส่วนใดส่วนหนึ่งเกิดการอักเสบหรือฉีกขาด จะทำให้เกิดอาการปวดและเคลื่อนไหวได้ลำบาก 

ปวดไหล่เกิดจากอะไรได้บ้าง ?

อาการปวดไหล่เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งมีวิธีแก้และแนวทางการรักษาที่แตกต่างกันออกไป 

กล้ามเนื้อหรือเส้นเอ็นอักเสบ (Muscle or tendon inflammation)

เกิดจากสาเหตุที่เราใช้งานกล้ามเนื้อบริเวณไหล่ซ้ำ ๆ ติดต่อกันเป็นเวลานาน เช่น การยกของหนัก โดยเฉพาะการยกของด้วยท่าทางที่ไม่ถูกต้อง อย่างการยกของจากพื้นโดยไม่งอเข่า หรือแบกของไว้ด้านเดียวตลอดเวลา 

ภาวะข้อไหล่ติด (Frozen Shoulder)

เป็นภาวะที่มีการอักเสบหรือมีพังผืดในเยื่อหุ้มข้อ ทำให้ไหล่ขยับได้ไม่สุด ไม่ว่าจะยกแขนไปข้างหน้า ด้านข้าง หรือด้านหลัง ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน แต่ยังไม่มีการระบุสาเหตุที่แน่ชัด แต่มีปัจจัยเสี่ยงจากโรคเบาหวาน ไทรอยด์ อายุ และการไม่ได้ใช้ข้อไหล่เป็นเวลานาน ๆ 

เส้นประสาทถูกกดทับ (Nerve Compression)

เป็นภาวะที่เส้นประสาทบริเวณไหล่ถูกแรงกดจากเนื้อเยื่อโดยรอบ ทำให้ทำงานผิดปกติ เกิดอาการปวดไหล่ขวา ต้นคอ และบางคนอาจจะมีอาการกล้ามเนื้อฝ่อลีบ ควรพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสมก่อนมีอาการรุนแรง 

หมอนรองกระดูกคอกดทับ (Cervical Disc Herniation)

เป็นภาวะที่เกิดจากหมอนรองกระดูกบริเวณกระดูกสันหลังส่วนคอเสื่อมหรือปลิ้นมากดทับเส้นประสาท ทำให้มีอาการปวดคอร้าวลงแขน พร้อมกับอาการชาและอ่อนแรงของกล้ามเนื้อบริเวณไหล่ แขน และมือ 

ข้อไหล่หลุด (Shoulder Dislocation)

เป็นภาวะที่หัวกระดูกต้นแขนหลุดออกจากเบ้ากระดูกสะบัก ทำให้มีรูปร่างที่ผิดปกติ และปวดไหล่จนไม่สามารถขยับได้ มักเกิดจากอุบัติเหตุหรือถูกกระชากอย่างรุนแรง ไม่ควรดึงให้เข้าที่เอง แต่ควรไปพบแพทย์เพื่อรักษาอย่างเหมาะสม 

พฤติกรรมประจำวัน

  นอกจากการยกของหนัก อุบัติเหตุ หรือการโดนแรงกระแทกที่รุนแรงแล้ว พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน อย่างการใช้ไหล่ซ้ำ การอยู่ท่าเดิมเป็นเวลานาน ความเครียดที่ส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวไหล่เกิดอาการเกร็ง ก็ล้วนแต่ทำให้ปวดไหล่ได้เช่นเดียวกัน  

วิธีแก้อาการปวดไหล่เบื้องต้น

  ในกรณีที่มีอาการปวดแต่ไม่รุนแรง สามารถดูแลตัวเองเบื้องต้นได้ดังต่อไปนี้ 

• พักการใช้งานไหล่ และหลีกเลี่ยงการยกของหนัก และงดเคลื่อนไหวในช่วงที่ปวดไหล่ โดยอาจใช้ผ้าคล้องแขนเพื่อพยุงไหล่ไม่ให้ปวด แต่ไม่ควรพักนานเกินไป เพราะอาจทำให้ไหล่ติดได้
• ประคบเย็นในช่วง 48 ชั่วโมงแรก เพื่อลดอาการปวดและบวม จากนั้นเปลี่ยนเป็นประคบร้อนเพื่อลดอาการตึงกล้ามเนื้อ และกระตุ้นให้เลือดไหลเวียน
• บริหารไหล่เบา ๆ เพื่อยืดเหยียดกล้ามเนื้อ โดยไม่ฝืนจนเกินไปนัก แนะนำให้ทำท่าหมุนข้อไหล่ โดยก้มหลังเล็กน้อย ปล่อยแขนให้ห้อยลง แล้วหมุนเป็นวงกลม 10 รอบ
• นวดคลายจุดปวด หรือใช้ครีมลดการอักเสบ 

อย่างไรก็ตาม หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ ควรเข้ารับการตรวจโดยแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการรุนแรง

ปวดไหล่แบบไหนต้องพบแพทย์ทันที ?

แม้ว่าโดยปกติแล้ว อาการปวดไหล่โดยทั่วไปสามารถหายได้เอง แต่หากว่ามีอาการดังต่อไปนี้ ไม่ควรนิ่งนอนใจ ควรพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด และรักษาอย่างเหมาะสมก่อนที่อาการจะเรื้อรัง 

• อาการปวดไหล่ต่อเนื่องเกิน 2 สัปดาห์ โดยไม่มีท่าทีจะดีขึ้น
• อาการปวดไหล่จนไม่สามารถนอนหลับหรือเคลื่อนไหวไหล่ได้
• รู้สึกชาหรืออ่อนแรงร่วมด้วย
• ไหล่ผิดรูปหรือมีเสียงดัง “ก๊อบแก๊บ” ทุกครั้งที่ขยับ
• ยกแขนไม่ขึ้น หรือเคลื่อนไหวได้ไม่สุดระยะ
• มีประวัติอุบัติเหตุหรือแรงกระแทกก่อนหน้านี้ 

ปวดไหล่ขวากับปวดไหล่ซ้าย แตกต่างกันไหม ?

ที่จริงแล้ว อาการปวดไหล่ที่มีสาเหตุมาจากแรงกระแทกหรือการใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำ ๆ มักจะเกิดจากข้างที่ถนัด เช่นผู้ที่ถนัดขวาจะปวดกล้ามเนื้อจากการใช้แขนขวายกของหรือทำงาน แต่ในบางครั้งการปวดไหล่ซ้ายก็อาจมีความเกี่ยวข้องกับภาวะความผิดปกติของหัวใจ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โดยจะมีอาการปวดร้าวไปที่แขนซ้าย คอ และกรามร่วมด้วย ดังนั้น เวลาที่ปวดไหล่ซ้าย ต้นคอ ลามไปถึงแขนซ้ายอาจจะต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด 

สำหรับใครที่กำลังเผชิญกับอาการยกของไม่ได้เพราะปวดไหล่ หรือมีอาการปวดไหล่เรื้อรัง ไม่ควรปล่อยเอาไว้ แนะนำให้มารักษาที่ Bonefit Clinic เราให้บริการฟื้นฟูด้วยเทคนิคเฉพาะทาง โดยทีมแพทย์และนักกายภาพ พร้อมโปรแกรมฟื้นฟูเฉพาะบุคคลในราคาที่เข้าถึงได้ 

• วิเคราะห์หาสาเหตุอาการปวดอย่างตรงจุดโดยทีมแพทย์และนักกายภาพบำบัด 
• ออกแบบแผนการรักษาเฉพาะบุคคล (Personalized Treatment)
• ใช้เครื่องมือกายภาพบำบัดนำเข้าจากประเทศอังกฤษและอิตาลี
• ดูแลครบวงจรทั้งกระดูก ข้อต่อ เส้นเอ็น กล้ามเนื้อ และเส้นประสาท

หากสนใจเข้ารับการประเมินอาการเบื้องต้น สามารถนัดหมายแพทย์เพื่อปรึกษาได้ที่ Bonefit Clinic กับ 2 สาขาของเรา ทั้งที่สาขาศรีนครินทร์ และสาขาราชพฤกษ์ โทร 092-629-7964, 095-251-5952 หรือผ่านทาง Line ID: @BONEFIT Clinic 

ข้อมูลอ้างอิง

1. How does the shoulder work?. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2568 จาก https://versusarthritis.org/about-arthritis/conditions/shoulder-pain/
2. Shoulder Pain and Common Shoulder Problems. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2568 จาก https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases–conditions/shoulder-pain-and-common-shoulder-problems/